Köse, “Hayatın Kaynağı Sudur”

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Rize’de 30 Mart seçimi sonrasında nüfus alığı gerekçesiyle kapanacak olan Güneyce Belediye Başkanı Kemal Köse ile Belediye Başkanı olarak son kez uzun bir söyleşide bulundum.

Belediyesinin kapatılmasıyla dertli bir o kadarda hüzünlü olan Kemal Köse Belediyesi ve son zamanlarda gündemden düşmeyen Varda İçme Suyu hakkında konuştu ben yazdım. Noktasına dokunmadan sözünü kesmeden aşağıya aldığım söyleşiyi aynen şöyle.

Güneyce Belediye Başkanı Kemal Köse;

‘Hayatın kaynağı sudur. Susuz hayat olmaz. İnsanlar yerleşim alanlarını hep su kenarlarında kurmuşlardır. Güneyce de de ilk yerleşenler içme suyuna yakınlık derecesine göre ev, mezra ve yaylalarını yapmışlardır. Güneyce de yaklaşık 50-60 kaynaktan sularını taşıma usulü temin etmişlerdir. İlk önceleri ağaç oluk, ağaç depo şeklinde su şebekeleri oluşturdular. Güneyce de halkın arenası, toplanma yeri olan Çarşı mahallesi büyük cami yanına suyun ulaştırılması çeşitli serüvenlerle sağlanmıştır. İlkönce Yeşiltepe hannar altından büyük cami yanına kadar uzun süre tahta oluklarla suyu taşıdılar. Yaklaşık 100 yıl öncesi kiremit toprağından künk yaparak suyu taşıdılar. Çimentonun kullanımıyla beton büzlerle suyu taşıdılar.

Güneyce ye ilk su borusu 1890 da geldi

Güneyce de ilk madeni boru yaklaşık 1890 yıllarında Osman Niyazi Atay(Şeyh Efendi)tarafından 400 metre boyunda döküm, içi dışı emaye kaplı 70 mm.lik borular İstanbul’dan getirilerek Kurtuluş-Kolekli semtine su getirilmiştir. Bu borular hala sapasağlam durmaktadır. Bu sayede Kolekli Çeşmesi de meşhur olmuştur.

1958 yılında belediyenin aldığı pik su boruları İsmail Hacıalioğluna ait Fargo kamyonetle kemer köprü üzerinden büyük cami yanına taşındı. Buradan omuzla taşınarak su tesisi yapıldı. 1950 yılından itibaren de özel şahıslar demir borularla mahallelere su getirdiler.

1968 yılında Halkapınar’dan merkeze ve Koletli semtine su getirildi. Belediye bundan sonra işçiliği halka ait olmak üzere kilometrelerce boru halka verildi. Hemen hemen Güneycenin tüm yerleşim yerlerine su ulaştırıldı. 1984 tarihinde Belediye Başkanlığı görevine başladığımda sağlıklı hiçbir su tesisimiz yoktu. İlk işim İller Bankasına müracaatla su tesisinin yenilenmesi oldu.

Halkapınar kaynağı ile Hannar 1-2 kaynakları tüm Güneycenin içme suyu ihtiyacını karşılar durumdaydı. Projelendirildi ve ihale edildi. O zaman sadece Çarşı-Yeşiltepe araba yolu vardı. Patika yollarından genelde borular döşendi. Birim fiyat yetersizliği ve enflasyon nedeniyle bu şebekeyi yaparken ilk iki müteahhit iflas ederek ayrıldı.3.müteahhit tam işi bitirmeden Espiye’de öldürüldü.

Yapılan şebeke çok sağlıklı değildi. Yeni araba yolları da açmakla bu şebekeyi çok tahrip ettik.

Son yıllarda bu kaynaklarımızda küresel ısınmayla çok azalma meydana geldi. Çaylık alanlar arttıkça sağlık yönünden azotun suya karışması sakıncaları doğdu.Mevcut şebekeye bugüne kadar çeşitli isale hattı yenilemeleri, yeni kaynak ilaveleri yapıldı. Bugün yaklaşık içme suyu şebekemizde mezralar dahil 50-55 km. boru yer altında vardır.

VARDA YAYLASI PATİKALAR SU KAYNAĞI

Varda yaylası PATİKALAR Su kaynağını çocukluğumdan itibaren biliyordum. Güneyce de içme suyu her konu edildiğinde bu suyu nasıl Güneyce ye taşırım diye düşündüm durdum.

2004 yılında 3.kez Belediye Başkanlığına göreve gelince İller Bankasına müracaatla bu suyun projelendirilmesini istedim.2005 yılında proje bitti. O zamanın para değeriyle keşif özeti 1.800.000.000.000.00 Tl. idi. Yani bugünkü para ile 1.800.000.00Tl.Ayrıca Karapınar-Patikalar 7600 metre araba yolu(su isale boru hattı yolu açılması gerekiyordu)

Tüm giderler belediyeye ait olacaktı. O dönemde böyle bir gideri belediyem karşılayamazdı, İller Bankasından ihalesini isteyemedim.

Başka bir yola başvurdum. Patikalardaki kaynak dünyada nadir bulunan değerde bir sudur. Hatta bir bilenin deyimine göre bebe beslenmesinde kullanılacak değerde bir sudur. Güneyce de su şişeleme yani su dolum fabrikası kurma ile beraber içme suyumuzu çözmek istedik. Bütün düşüncem bu fabrikanın Güneyceli işadamlarının kurması yönündeydi. Rize eski Belediye Başkanı Hızır Hop, oğlu ile beraber bana geldi. Su fabrikası kurmak istediklerini yolu açma vb. hiçbir sıkıntının olmadığını söyledi.(Hızır Hop 1984 yılından bu yana ağabeyim kadar sevdiğim bir insandır)ben kendisine Güneyceli işadamlarının bu fabrikayı kurmak istediklerini belirterek teklifini geri çevirdim. Bu günü görünce hata yaptığımı anladım. O zaman Hızır Hop’un teklifini kabul etseydim çoktan fabrika yanında yayla yolu ve Güneyce içme suyuna kavuşacaktı.

Burada amacım, Güneyce de bir fabrika kurulsun. Belediyeninde yardımıyla Güneyce içme suyuna kavuşsun ve yayla yolumuzda açılmış olsun. Güneyceli zenginlerle Ankara ve Güneyce de yaklaşık 25 toplantı yaptık. Müteşebbis heyet kurduk. Başta İsmail Saruhan ve heyet üyeleri epeyce tutarda gider yaptılar ve emek verdiler.

Fakat bir türlü şirket kuramadık. İnşaat sektörü çalışanları sanayiye sıcak bakmıyor. Oysa hammaddesi(0) maliyette olan başka bir sanayi yok gibidir.

Bu şekliyle başarılı uygulama olmayınca 2009 yılında İller Bankası A.Ş.Genel Müdürlüğü yıllık karından nüfusu 5000 in altında olan Belediyelere %50 oranında hibe,%50 si de Belediyesini borçlandırarak İçme suyu ve Kanalizasyon projelerini süspansiyon yapmaya başladı. Yani 100,00 TL. ye mal oluyorsa 50.00 TL sini İller Bankası karşılıyor 50.00 TL sini de Belediye uzun vadeli borçlandırılıyor.

Projeyi yolu da açarak İller Bankası A.Ş.Trabzon Bölge Müdürlüğü elemanları güncelleştirdiler.100 lt/sn olarak proje yenilendi. Fakat ihale aşamasında Genel Müdürlükten gelen heyet 100 LT/sn suyu fazla buldular. Fazla su getirip boşa akıtmak maliyet yönünden devleti zarara uğratma(suç) olacağından proje 25 lt/sn olarak yeniden yenilendi.25 Litre su içme ihtiyacımızı karşıladığı gibi su dolum fabrikası kurmaya da yeterlidir.

İller Bankası A.Ş.Genel Müdürlüğünce İçme suyu projemiz ihale edildi.11.09.2012 tarihinde ihaleye yedi firma katıldı. İhale %8 kıran Trabzonlu Kutlu Kosif’e ait firmaya kaldı.

İhale komisyonu % 8 kırımı az bularak olayda şike var diye ihaleyi iptal etti. Bizzat ben ve Şakir Saruhan Ankara’da İller Bankası altyapı daire Başkanı Mustafa Işık ve Yardımcısı Hüseyin beyle görüşmelerimde başka çare olmadığını ifade ettiler.

İhaleyi kazanan Kutlu Kosif’le 5-10 kez telefonla görüştüm. Eğer İller Bankasına karara itiraz etmiyorum diye dilekçe verse daire hemen onbeşgün içinde projeyi yeniden ihale edecekti. Kutlu Kosif hakkını arayarak 04.10.2013 tarihinde İller Bankasına dava açtı.

Ankara İdare Mahkemesine 9.Dairede açtığı davayı müteahhit kaybetti yani mahkeme şike yapıldığını doğruladı.

06.12.2012 tarihinde 6360 sayılı yasa yürürlüğe girdi. Bu yasayla Belediyemiz 30.04.2014 de Köy olacak.

Bu arada Kalkandere ve İyidere ye aynı kaynaktan su getirmek için DSİ Trabzon Bölge Müdürlüğü çalışma başlattı. Bu bağlamda İçme suyu proje dosyamız DSİ Bölge Müdürlüğüne devredildi.

Bu duruma talihsizlik diyorum.,İller Bankası Genel Müdürlüğü 200 ‘e yakın Belediye İçme Suyu projelerini ihale ediyor.İki ihalede şike oluyor.İki Belediyeden biri Güneyce Belediyesi.

İller Bankası içme suyu projemizi hemen ihale edebilirdi. Bütün girişimlerimiz sonuç vermedi. Fakat bu proje DSİ tarafından kesinlikle yapılacak.02.12.2013 DSİ den edindiğim kesin bilgide projeyi yapan firmaya 01.02.2014 tarihine kadar süre uzatımı verildi. Büyük ihtimalle içme suyu projemiz Nisan-2014 de ihale edilecek. İçme suyumuz muhakkak yapılacak ama gecikmiştir.

KARAPINAR-PATİKALAR,

PATİKALAR VARDA YAYLASI ARABA YOLUNUN AÇILMASI

Patikalardaki kaynak suyu 1-2 den su isale boru hattının geçeceği yolun açılma mecburiyeti vardı. Hem yol, hem de içme suyu projesini bir arada İller Bankasına yaptırma mümkün değildi.

Düşündüm hem su isale hattının geçeceği yol olsun, ayrıca bu yolu yayla yolu olarak kullanalım. Karapınar-Yayla arası yol çok virajlı, standartlara uygun olmayan bir yoldur. Fakat bugüne kadar ihtiyacımızı görmüştür. Yapan ve emeği geçen herkese ölenlere rahmet hayattakilere sağlıklı ömür dilerim. Yolu açtığımız coğrafya jeolojik olarak hırçın bir yerdir.2009 ve 2010 yıllarında sadece 20 günden fazla mühendislik çalışması yapılarak etüdü tamamlandı.

2010 yılında Sanko Holdingin sağladığı paletli ekskavatörle Karapınar-Gülgenlik ve Gülgenlikte servis yolunu % 80 açtık. Belediye imkânlarını kullandık. Belediye imkânlarımızla yolu tamamlamamız nakdi para darlığı nedeniyle imkânsızdı. Halkın desteğini almak için Güneyce Kalkınma Derneğini kurduk.

Bu yolun açılmasında başta Şakir Saruhan ve Kalkınma Derneğimizin Yönetim Kurulu Üyeleri, Ağaçseven Köyünden Ahmet Sakaltaş ve Hüseyin Koz önderliğinde nakdi yardımda bulunan herkese çok çok teşekkür ediyorum.

Karapınar –Patikalar yolunu 7700 metre. Belediyemiz ve Güneyce halkı açtı. Patikalar-Yayla arası 4400 metre yolu Belediyemiz ve Ağaçseven Köyü halkı açtı.

2011 yılı sonuna kadar yolun açımında dinamit vagon delen vb. giderleri Belediyemiz karşıladı.2012 yılı çalışmalarında belediyemiz imkânları kısıtlı olduğundan vagon delen kiralama ve büyük giderleri Güneyce ve Ağaçseven köyü halkı karşıladı.

Belediyemiz 2012 yılında Mayıs ayında bu yolları da 20 gün cisibi, ekskavatör, kamyon, kamyonetle beraber genişleme ve düzenleme çalışması yaptı. Rize Belediyesinden sağlanan paletli kepçe ile 12 gün çalışıldı. Ayrıca Özel İdare cisibi ve greyderiyle bir seri çalışmalar yapıldı.

Patikalar-Yayla yolunda güzergâh değişikliğiyle beraber rok vagon delen kiralandı. Yüklenici firma Akyıldızlarca yol açım çalışmaları tamamlandı. Yeni yayla yolumuz trafiğe açıktır.

Son şekliyle Karapınar-Patikalar yolu 7700 metre. Patikalar Yayla yolu 4400 metre olmak üzere toplam 12100 metre yeni yol açıldı. Buna göre yeni yayla yolumuz Güneyce-Karapınar 10200 metre, Karapınar-Yayla yolumuz 10400 metre toplam yayla yolumuz yaklaşık 20 km.olmuştur. Karapınar-Yayla arası yaklaşık 22 viraj yerine 4 virajla yaylaya çıkılacak. Karapınar-Yayla arası yeni yolda hiçbir rampa yoktur.

Karapınar-Yayla yeni yolu trafiğe açmakla beraber Patikalar-Yayla arası delinmiş olan 40 delik ateşlenme ile yol genişlemesi tamamlanmalıdır. Karapınar-Patikalar arası yaklaşık 250 daha taşların delinip ateşlenmesiyle beraber genişleme çalışmaları tamamlanmalıdır. Bu yol üzerinde bulunan sekiz ırmağa su boru döşemesiyle beraber büz menfezler beraber yapılmalıdır.

Bu yolarlın açımında 3 yılda Belediyemizin yaklaşık 250.000.00 TL, Güneyce halkının 150.000.00 Tl. Ağaçseven Halkının 85.000.00 Tl.Sanko Holdingin 40.700.00 Tl.yaklaşık toplamda 525.000.00 Tl para harcanmıştır.

Bu işte fikriyle bedeniyle parasıyla her türlü katkıyı sağlayanlara teşekkür ediyor Allah razı olsun diyorum.’dedi.

İsmet Kösoğlu

SİZİN İÇİN SEÇTİKLERİMİZ